آش شلغم، یکی از آش های پرخاصیت ایرانی است که بیشتر، آن را به عنوان غذای مناسب برای بیماران سرماخورده می شناسند و معمولاً در روزهای پاییز و زمستان پخته می شود. شلغم که به دلیل داشتن انواع ویتامین های A، B وC ، بهترین درمان برای تسکین خارش و دردهای مفصلی، سرماخوردگی، ورم لوزه ها و آنژین شدید و گلودرد است، به عنوان اصلی ترین ماده افزودنی این آش به شمار می آید. در پخت این آش علاوه بر برنج، سبزی، عدس و شلغم، از گوشت نیز استفاده می شود.

مواد لازم برای تهیه آش شلغم
برنج نصف پیمانه
عدس ۱ پیمانه
شلغم ۲ عدد
پیاز متوسط ۲ عدد
تره، جعفری، گشنیز نیم کیلو
آب گوشت به مقدار لازم
ادویه، زردچوبه، نمک و فلفل سیاه به مقدار لازم

طرز تهیه
عدس را که ۳ یا ۴ ساعت قبل خیس کرده ایم، را پس از این که آب کش کردیم با مقداری آب داخل قابلمه ای می ریزیم و روی حرارت می گذاریم تا نیم پز شود، بعد شلغم را به شکل نگینی در می آوریم و داخل عدس نیم پز می ریزیم. در قابلمه ی دیگری برنج را می گذاریم نیم پز شود. بعد از نیم پز شدن برنج، عدس و شلغم را همراه سبزی آش خرد شده داخل برنج می ریزیم. بهتر است پخت مواد به وسیله آب گوشت باشد. چون هم طعم غذا را خوشمزه می کند و هم ارزش تغذیه ای آش را افزایش می دهد.
سپس پیاز رنده شده را با مقداری روغن در ماهی تابه سرخ می کنیم، بعد از این که پیاز به رنگ طلایی درآمد ادویه، زردچوبه، نمک و فلفل را اضافه می کنیم و کمی تفت می دهیم. وقتی پیاز داغ آماده شد به مواد آش اضافه می کینم. نمک و فلفل آش را تنظیم می کنیم و می گذاریم تا جا بیفتد. وقتی آش آماده شد می توان آن را با نعناع داغ، پیاز داغ و سیر داغ سرو کرد.

نکات مهم
در صورت تمایل می توانید از گوشت چرخکرده و یا گوشت مرغ در آش شلغم استفاده کنید. برای استفاده از گوشت چرخکرده ابتدا، چرخکرده را با ۱ عدد پیاز رنده شده، مقداری زردچوبه، نمک، ادویه و فلفل ورز می دهیم و بعد آن را به شکل کوفته ریزه در می آوریم و با افزودن پیاز داغ به آش، آن را داخل قابلمه آش می ریزیم. در قابلمه را می گذاریم و منتظر می شویم تا آش جا بیفتد.
چنانچه که آش شلغم را برای فرد بیماری آماده می کنید بهتر است از روغن کمتر استفاده کیند. همچنین می توانید به این آش سبزی هایی چون پونه و آویشن یا پودر آویشن اضافه کنید.
وقتی برنج را با مقداری آب در قابلمه ریختید تا نیم پز شود، آن را هم نزنید چون باعث لعاب دار شدن برنج شود.
چنانچه عدس و شلغم را به همراه برنج بپزید، نه تنها عدس و شلغم جلوی لعاب دار شدن برنج را می گیرند بلکه این مواد سفت می مانند.
اندازه استفاده از سبزی، در این آش سلیقه ای است. اندازه سبزی براساس سلایق افراد تعیین می شود.
می توانید آش شلغم را با آب نارنج تازه، آب لیمو و فلفل سیاه استفاده کنید.
استفاده از سیر در این آش برای افرادی که سرما خوردند باعث بالا رفتن سیستم ایمنی بدنشان در مقابل بیماری می شود.